Technisch lezen oefenen met Teams

De afgelopen drie schooljaren ben ik aan de slag gegaan met de tool “leesvoortgang” binnen Microsoft Teams.
Deze tool maakt deel uit van de collectie leerversnellers die ingebouwd zijn in Teams.
Ik heb met deze tool gewerkt als klasleerkracht, maar ook als zorgleerkracht.
Mijn werking met deze tool als klasleerkracht heb ik reeds beschreven in een eerdere post: RALFI lezen in een ander jasje.
Mijn werking als zorgleerkracht met deze tool zal ik nog delen op een later tijdstip.
Een hele tijd geleden al had ik deze filmpjes opgenomen maar ik was er nog niet in geslaagd om overal de namen van de leerlingen weg te blurren. Tot nu. Dus ik deel ze nu heel graag met jullie.

Leesvoortgang: een taak klaarzetten

Leesvoortgang: een taak nakijken en/of retourneren

Leesvoortgang: foutenanalyse

Microsoft Edge leest voor

Op mijn school hebben we een klein aantal leerlingen met een ADIBIB-attest. Dit betekent dat zij gebruik mogen maken van ADIBIB-boeken en van voorleessoftware, in ons geval Kurzweil 3000. Voorleessoftware waarvoor je momenteel een gratis licentie krijgt met dit attest. Voor jonge kinderen is dit niet altijd gemakkelijk in gebruik door o.a. een overvloed aan functies.

Ik besloot dus om het over een andere boeg te gooien. Gewapend met een lijstje vol functies die mijn leerlingen nodig hebben, nam ik Microsoft Edge en de cloudversie van Kurzweil onder de loep.
Al vrij snel bleek dat Edge de nodige functies bezit en dat de voorleesfunctie van goede kwaliteit is. Meer zelfs, Kurzweil maakte fouten bij het lezen van kolommen terwijl Edge dit succesvol voorlas.
Tot slot vroeg ik de mening van één van de leerlingen. Zij mocht beide programma’s uitproberen, onder mijn begeleiding en aan de hand van enkele korte opdrachten. De voorkeur lag heel snel bij Microsoft Edge.

Eén van de doorslaggevende argumenten was voor ons dat dit programma gratis en wijdverspreid is. Er hoeft niets speciaal geïnstalleerd te worden en de leerlingen kunnen dit ook thuis gebruiken op hun computer. Ook wanneer ze doorstromen naar het secundair, kunnen ze nog steeds gebruik maken van deze software.

Ik heb twee instructiefilmpjes gemaakt voor mijn leerlingen, die ik hier graag ook met jullie deel.

RALFI lezen in een ander jasje

Tijdens het afgelopen schooljaar moest er extra ingezet worden op lezen, nog meer dan anders. Ik ging dus op zoek naar een manier om het leesaanbod nog uit te breiden op een haalbare manier.


Enkele schooljaren geleden hadden we op onze school aan RALFI-lezen gedaan. Uit ervaring wist ik dus dat dit effect had. Het enige probleem: genoeg mensen hebben om een leesgroep te begeleiden.
Op zoek gaan naar een andere manier dus…

Ik koos ervoor om gebruik te maken van enkele tools van Microsoft, namelijk de insluitende lezer met leescoach binnen Word en leesvoortgang met leescoach binnen Teams.

Het typische aan RALFI is dat je gedurende een ganse week dezelfde tekst gebruikt maar deze op andere manieren leest. Meer info over RALFI kan je hier vinden.
Ik gebruikte afwisselend teksten van de website en teksten uit onze methode.

Elke ochtend stond de tekst op voorhand al open in Word op de klascomputers. Op vrijdag kregen ze dezelfde tekst in leesvoortgang in Teams. Ik koos ervoor om dit zo te doen zodat de leerlingen doorheen de week al feedback kregen en ik op het einde van de week een analyse kon bekijken van wat ze hadden gelezen.


De week zag er als volgt uit:

Maandag
De tekst wordt voorgelezen in de insluitende lezer in Word. De leerlingen lezen hardop mee.
Daarna wordt de leescoach aangezet en lezen ze opnieuw. Ze oefenen de woorden die nog niet goed waren, nog eens extra.
De regelfocus is op één regel ingesteld.

Dinsdag
De tekst wordt voorgelezen in de insluitende lezer in Word. De leerlingen lezen playbackend mee.
Daarna wordt de leescoach aangezet en lezen ze opnieuw. Ze oefenen de woorden die nog niet goed waren, nog eens extra.
De regelfocus is op één regel ingesteld.

Woensdag
De leerlingen kiezen zelf of ze de tekst eerst nog willen playbacken terwijl er ook voorgelezen wordt of ze ineens lezen met de leescoach.
Ze oefenen de woorden die nog niet goed waren, nog eens extra.
De regelfocus is op meerdere regels ingesteld.

Donderdag
De leerlingen lezen ineens met leescoach. Ze oefenen de woorden die nog niet goed waren, nog eens extra.
De regelfocus is uitgeschakeld.

Vrijdag
De tekst wordt op voorhand klaargezet in een opdracht met leesvoortgang binnen Teams.
Ze lezen en krijgen ook hier meteen feedback van de leescoach.
In Insights krijg je als leerkracht de analyse van de gelezen tekst.

Enkele algemene punten
Het leestempo en de stem mochten de leerlingen aanpassen naargelang hun eigen voorkeur.

De leescoach biedt enkele hulpmiddelen aan: een beeldwoordenboek, eens extra beluisteren en opsplitsen in lettergrepen. Ook dit mogen ze ten allen tijde zelf bepalen. Na een drietal weken kunnen de meeste leerlingen dit goed inschatten.

Ik plan deze leesmomenten in tijdens takenbord/contractwerk, hoekenwerk, als klaartaakje of op afgesproken tijdstippen. (bijvoorbeeld: ’s ochtends een klein groepje, vlak na de speeltijd een ander klein groepje, …) Dit hangt een beetje af van jouw klasgroep.

Na enkele weken kan je een goede analyse raadplegen binnen Insights. Je kan heel duidelijk of er leerwinst is, zowel op individueel als op klasniveau.

Meer informatie
Insluitende lezer
Leesvoortgang



De insluitende lezer en leescoach in MS Word.

Onlangs ontdekte in de functie insluitende lezer in Microsoft Word.
Ik wist al langer dat dit bestond maar ik had me nog niet verdiept in het gebruik hiervan. Sinds kort is deze functie uitgebreid met de leescoach.


Ondertussen heb ik dit al uitgeprobeerd in de klas en mijn leerlingen van het tweede leerjaar kunnen hiermee werken, eens ik de tekst heb klaargezet in Word.

Hoe pak ik dit nu praktisch aan?
Als ik mijn klas binnenkom ’s ochtends, zet ik de tekst via Onedrive open in de webversie van Word en ik zet de insluitende lezer al klaar.
Tijdens het uitladen van de boekentassen, traditioneel een rommelmomentje waarbij er wel wat treuzelaars zijn, duid ik al drie kinderen aan die starten met lezen. Ik heb in de klas drie desktopcomputers die voorzien zijn van headsets.
De andere kinderen komen doorheen de ganse dag aan bod: wanneer ze sneller klaar zijn of tijdens zelfstandig werk.
De eerste dagen toon ik ’s ochtends even tijdens een klassikaal moment waar alle instellingen staan: snelheid, leescoach aanzetten, beeldwoordenboek gebruiken, …
Na 3-4 dagen was dit al niet meer nodig.
Ondertussen gaan mijn leerlingen hier echt heel zelfstandig mee aan de slag maar vooral… ze zijn laaiend enthousiast!

In het onderstaande filmpje toon ik jullie even hoe dit werkt en wat je er allemaal mee kan doen. Mijn dochtertje was op dat moment ook thuis dus totdat ik tijd heb om het opnieuw op te nemen, zal je haar stem ook wel af en toe eens horen.

Op stap!

Vorige week mocht ik met een van de ICT-coördinatoren op stap… naar de SETT-beurs in Gent, samen met een ICT-coördinator en enkele leerkrachten van een naburige scholengemeenschap.
Ondanks het uitvoerig bekijken van de website en het weloverwogen uitkiezen van een lezing en een workshop wist ik aanvankelijk toch niet goed wat ik kon verwachten.

Gewapend met een lijstje van standhouders, waar ik zeker een vraag wilde stellen, op stap dan maar!
De eerste stop was de stand van Microsoft waar ik meteen enkele vragen van mijn lijstje kon halen en al eens kennis kon maken met nieuwigheden in de nabije toekomst.
Daar kregen we meteen ook al een superleuke poster en tote bag van de Reflect app in Teams.

Ik heb zoveel nieuwe zaken gezien dat het te veel is om op te noemen. Dankzij de Smart badge kreeg ik achteraf ook een overzicht van de standen waar ik iets interessant vond. Dit was echt niet overbodig. Tijdens de beurs zie je zoveel dingen dat je snel dingen over het hoofd ziet als je terugblikt.

Enkele zaken die ik ook nog erg interessant vond en snel wil uitproberen:
– de virtuele omgeving van Smart Games
– Drawify: een tool waarmee je snel goede tekeningen zou kunnen maken voor je instructie
– Automatus: een tool om automatiseren leuk te maken

Er stonden ook best wel wat standhouders met zaken rond computationeel denken zoals lessenpakketten of robotjes.
Zoals jullie al weten, is dit iets dat ik heel graag uitprobeer in mijn klas.

Daarom volgde ik tijdens de namiddag ook een workshop rond programmeren met het pakket van Lego Spike.
We konden kennismaken met het lessenpakket, dat je hier gratis kan bekijken.
Uiteindelijk mochten we ook zelf werken met de Lego. Het leuke aan dit materiaal is dat het erg tastbaar is en dat je de opdracht gaandeweg nog een beetje moeilijker kan maken als het vlot lukt.

Spijtig genoeg is dit best prijzig materiaal, wat wel een struikelblok kan zijn voor scholen.
Je hebt immers wel wat sets nodig om een klas aan het werk te kunnen zetten.
Voor de prijs van één set heb je al snel enkele robotjes.
Als het over thuisgebruik gaat, zou ik dit wel durven kopen voor mijn dochter… of zelfs voor mezelf!

Tenslotte eindigde mijn boeiende dag met een lezing over digitale hulpmiddelen in de basisschool. Ik was heel erg benieuwd hoe andere scholen hiermee aan de slag gaan maar vooral welke tools ze inzetten.
De leerkracht die de lezing gaf, werkte op zijn school vooral met Microsoft-toepassingen.
Aangezien we op mijn school werken met Microsoft was dit zeker bruikbaar voor mij.
Ik deed er heel wat ideeën op hoe we dit op onze school kunnen inzetten.

Mijn bezoek aan de SETT-beurs was dus zeker een succes.

Een boekenreeks vol magie

Enkele weken geleden was er bij een bekende keten boekenwinkels opnieuw de actie: gratis tas bij aankoop van een YA-boek. Mij kan je zo nog steeds aanzetten tot impulsaankopen.

Voor wie de term niet kent: YA staat voor “young adult”.
Het genre is wat mij betreft vis noch vlees. Mij is het nog altijd niet helemaal duidelijk wat er allemaal onder valt. De indruk die ik krijg, is dat het etiketje vooral aanduidt dat ook volwassenen deze jeugdboeken kunnen lezen zonder al te veel schaamrood op de wangen.

Mijn oog viel op het boek “De ijzerkoning” door Julie Kagawa.
De cover en flaptekst spraken me wel aan, maar ook de dikte van het boek: 382 bladzijden.
Voor mij is de dikte van het boek nu eenmaal een doorslaggevende factor. Dunne boeken zijn in vergelijking veel duurder voor mij omdat ik nu eenmaal veel maar vooral snel lees.

Eenmaal thuis meteen aan het lezen gegaan. Het boek leest als een sneltrein. Ik werd er meteen ingezogen, net zoals het hoofdpersonage meteen verdwijnt in de wereld van de elfen.
Dezelfde avond was het al zover: het boek was uit. En het smaakte naar nog.

“De ijzerkoning” is een spannend verhaal met heel wat magische elementen. Het deed me denken aan de boeken van de reeks “de rode koningin” door Victoria Aveyard en de “Fairyland” reeks van Catherynne M. Valente.
Het boek is het eerste deel van een reeks, wat ik persoonlijk een extra pluspunt vind bij dit soort boeken.

Een echte aanrader dus: zowel voor de echte “young adults” als voor de volwassenen die altijd een groot kind zullen zijn, zoals ikzelf.

Computationeel denken of begrijpend lezen?

Een tijdje geleden besloot ik om Scratch Junior te introduceren in mijn tweede leerjaar in het kader van computationeel denken.
Ik wist echter niet goed hoe ik hieraan moest beginnen.

Na een kijkje te nemen op de website van Katholiek Onderwijs Vlaanderen had ik al wel een idee waar te beginnen.

Ik koos voor het arrangement “Start to ScratchJR: maak een animatie”. (Klik op de link om naar het arrangement en de stappenplannen te gaan.)

Bij dit arrangement krijg je kant-en-klare stappenplannen aangeboden waarmee je een animatie leert maken.
Dat mijn leerlingen dit leuk zouden vinden, daar was ik zeker van. Maar tot mijn grote verbazing liep dit eigenlijk redelijk vlot. Tijdens hetzelfde hoekenwerk moest ik al nieuwe opdrachtjes verzinnen.
Ik liet hen dan per twee aan zo’n opdrachtje werken. Daarna moesten ze hun werk vergelijken en erover in gesprek gaan.

Ondertussen is ScratchJR in mijn klas ingeburgerd waardoor ik dit ook gebruik als klaartaakje.
Het aanbod heb ik deze week uitgebreid met verhaaltjes. Het is een reeks van 3 verhaaltjes met verschillende moeilijkheden. Er komen steeds meer elementen bij, maar dit hoeft niet te betekenen dat ze dit ook in volgorde moeten maken.
In het verhaal zit alle nodige informatie om te weten welk mannetje, welke achtergrond en welke bouwstenen ze moeten kiezen. Er zit ook een mogelijke oplossing bij.
Ze moeten dus heel aandachtig lezen en vooral ook nadenken waarover ze gelezen hebben.

Op dit moment wordt er bijna letterlijk verwoord wat ze moeten doen. Bijvoorbeeld: de kat zet 5 stappen. Het is mijn bedoeling om meer verhaaltjes bij te maken waarbij dit niet meer het geval is. Het materiaal is te vinden bij “materialen” of hier.

Bij ScratchJr dacht ik vooral aan computationeel denken en leren programmeren maar ik heb ontdekt dat je dit ook gemakkelijk voor andere doelstellingen kan inzetten.

Mijn leerlingen hebben er alvast al veel mee geleerd op een leuke manier.
Veel plezier!


Close reading

Een hele tijd geleden had ik het boek “Close Reading” door Diane Lapp aangeschaft. Uiteraard ook ineens met de bijpassende lessenreeks erbij omdat dat wel handig leek.
Ik heb het boek net uit maar dit is alvast mijn idee erover.

De werkwijze wordt erg nauwkeurig beschreven. Er is ook heel wat aandacht voor de keuze van de tekst.
Dit vind ik alvast een pluspunt. Ik kan me volledig vinden in het feit dat je soms beter een iets moeilijkere tekst aanbiedt.

Er wordt o.a. aangehaald dat kinderen aantekeningen moeten kunnen maken in hun tekst. Dit kan nu vaak niet in onze lessen rond begrijpend lezen. De kinderen lezen hun tekst in een boek dat ieder jaar opnieuw gebruikt moet worden. In het kader van bewust omgaan met kopies heb ik ook wel wat moeilijk met dit gegeven. Het is immers best wel wat kopieerwerk.

Een andere bedenking die ik maakte, is het feit dat iedereen dezelfde tekst leest. In onze taalmethode wordt er vaak gedifferentieerd op leesniveau. Het is voor mijn klaspraktijk dus niet meteen een werkwijze die ik zo bij elke les begrijpend lezen zomaar kan toepassen. Althans, niet op dit moment. Als ik mezelf de tijd gun om er dieper op in te gaan, misschien wel.

Het grootste pluspunt is voor mij het meermaals lezen van de tekst en zo telkens weer dieper in te gaan op de inhoud. Dit doe je uiteindelijk zelf ook. Als ik iets lees dat niet helemaal duidelijk is, keer ik terug in de tekst om het nogmaals te lezen. Dit is een gezonde manier van lezen. Ook de nadruk op het spreken over een tekst, is erg verfrissend. Dit is iets wat vaak vergeten wordt of niet uitvoerig genoeg gedaan wordt.

Vind ik dit boek een aanrader? Absoluut!
Ik zie deze manier van werken bij begrijpend lezen vooral als een manier om bewuster om te gaan bij het kiezen van extra activiteiten begrijpend lezen.
Bij de start van een nieuw WO-thema zou ik het alleszins eens willen proberen met een informatieve tekst als insteek voor het nieuwe thema.
Binnenkort test ik dit eens uit!

Het boek vind je via deze link.